تاریخچه روز جهانی پوکی استخوان

 

در کلیه کشورهای جهان همه ساله روز 20 اکتبر مصادف با 28 مهرماه به عنوان روز جهانی پوکی استخوان نامگذاری شده است. در این راستا مرکز تحقیقات استئوپروز پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران با همکاری انجمن استئوپروز هرساله اقدام به برپایی مراسم مختلف در جهت تاکید بر اهمیت موضوع تلاش می کند. 

 

سال 1398 (سال 2019) شعار بنیاد بین المللی پوکی استخوان (IOF) در سال 1398 "این است پوکی استخوان "بود. در این راستا امسال کمپین ملی آگاهی از پوکی استخوان با همکاری وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی در سراسر کشور برگزارشد . فعالیت های همچون رویدادهای ورزشی و اجتماعی برای ارتقا فعالیت بدنی و تأثیر پیشگیرانه، دایر کردن غرفه و بنر در مراکز دولتی و خصوصی، استفاده از بیلبوردها و تابلوهای الکترونیکی در مکان های عمومی، برگزاری برنامه های آموزشی در کانل های تلویزیونی ملی و استانی، با هدف افزایش آگاهی عمومی در مورد پوکی استخوان(استئوپروز) و اهمیت تشخیص به موقع برای چلوگیری از بروز شکستگی انجام شد.

 

سال 1397 (سال 2018) به مناسبت روز جهانی پوکی استخوان در سال 1397 ، اقداماتی همچون تهیه محصولات آموزشی برای گسترش آگاهی در مورد پوکی استخوان ، آموزش عمومی در مورد اهمیت سلامت استخوان در ایستگاه های مترو، طراحی و اجرای بازی برای انتقال ایده سلامت استخوان و همچنین کنفرانس های مطبوعاتی و مصاحبه های تلویزیونی صورت گرفت.

 

سال 1396 (سال 2017) با توجه به اهمیت  نقش مقدم پیشگیری بر درمان در بیماری های مزمن از جمله بیماری پوکی استخوان هرساله در 20 اکتبر مصادف با 28 مهرماه که به عنوان روز جهانی پوکی استخوان نامگذاری شده است ، در بسیاری از کشورهای دنیا برنامه هایی با هدف افزایش آگاهی عموم مردم ارائه می گردد.

سال 1394 (2014) تهیه پوستر به مناسبت روز جهانی استئوپروز با شعار تغذیه مناسب برای استحکام استخوان، ارسال گایدلاین های استئوپروز برای دانشگاه های علوم پزشکی کشور، هماهنگی با معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی جهت برگزاری کارگاه های مربوطه برای مربیان و رابطین بهداشتی از جمله اقداماتی بود که امسال محقق شد. تهیه بروشورهای جدید آموزشی برای دو گروه کودکان و بالغین و آموزش حرکات ورزشی برای سلامت استخوان، تهیه کتابچه جدید آموزشی در جهت تغذیه مناسب برای استحکام استخوان، مصاحبه ها و اطلاع رسانی از طریق رادیو و تلویزیون، تهیه وسایل کمک آموزشی و طراحی بازی برای بچه ها جهت نهادینه کردن مفاهیم مرتبط با تغذیه مناسب برای استحکام استخوان نیز با همکاری همکاران مرکز صورت گرفت.

 

سال 1392 (سال 2013) شعار بنیاد بین المللی استئوپروز (IOF) Strong women make stronger women در سال 1392 بود. اگر ما بتوانیم آگاهی مادران جامعه را افزایش دهیم می توانیم استخوان های سالمی را برای خانواده ایرانی به ارمغان آوریم. عمده ترین هدف در برگزاری روز جهانی استئوپروز افزایش آگاهی عموم مردم می باشد. در این سال نیز همانند سالهای قبل همایشها و سمینارهای متعددی با همکاری شبکه تحقیقات استئوپروز کشور و انجمن استئوپروز ایران در تهران و شهرستانها صورت گرفت.

 

سال 1391 (سال 2012) روز جهانی پوکی استخوان سال 1391 با "شعار بیائید اولین شکستگی آخرین باشد و شکستگی مچ قابل درمان است" باز هم موفق و با شکوه در سراسر کشور برگزار شد. در این راستا مرکز تحقیقات استئوپروز وابسته به پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران با همکاری مرکز مدیریت بیماری های غیر واگیر وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، انجمن پوکی استخوان و شبکه تحقیقات استئوپروز کشور فعالیت هایی را به منظور کاهش بار این بیماری در تهران و شهرستانها انجام داده اند.

 

سال 1390 (سال 2011) به مناسبت روز جهانی استئوپروز در سال 90، چهار پوستر با محوریت شعار امسال روز جهانی استئوپروز با عنوان "استخوان های خود را دوست بداریم" با پیام های کلیات پوکی استخوان،اهمیت تغذیه صحیح، اهمیت تماس کافی با نور آفتاب و نقش ورزش در پوکی استخوان، طراحی و آماده گردید. به منظور ارتقا آگاهی عمومی جامعه و پرسنل بهداشتی در ارتباط با این بیماری مانند سنوات گذشته همایشی با عنوان" استخوان های خود را دوست بداریم" در روز 27 مهرماه 1390 در فرهنگسرای شفق با همکاری معاونت بیماری های غیرواگیر وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی برگزار گردید.

 

 سال 1389 (سال 2010) روز جهانی استئوپروز در سال 1389 بر افزایش آگاهی همگانی در ارتباط با شکستگی های مهره ای تمرکز دارد. شکستگی های مهره ای با کمردرد شدید، کوتاه شدن قد، بدشکلی ستون فقرات، بی حرکتی و افزایش تعداد روزهای بستری و حتی کاهش عملکرد ریه همراه می باشد. بطور خلاصه، شکستگی های مهره ای تاثیری منفی بر کیفیت زندگی افراد دارد. لازم به ذکر می باشد که یکی از هر سه مورد شکستگی مهره ای تشخیص داده نمی شود و به همین بیمار را در خطر شکستگیهای بعدی قرار می دهد.

 

سال 1388 (سال 2009) روز جهانی استئوپروز در سال 1388 برای دومین سال متوالی بر سلامت استخوانها و پیشگیری از شکستگی های مهره ای تمرکز داشت. در برنامه این سال همچنین تلاش برای بهبود سیستمهای بهداشتی و بیمه ای در مراقبت از بیماران مبتلا به پوکی استخوان گنجانده شده بود.

سال 1387 (سال 2008) شکستگیهای ناشی از استئوپروز عامل اصلی ناتوانی و مرگ در افراد مسن می باشند. اینها همچنین بار مالی زیادی را، حتی بیشتر از بار مالی ناشی از بیماریهای مزمن، به سیستمهای بهداشتی تحمیل می نمایند. افزایش امید به زندگی و در نتیجه افزایش تعداد افراد مسن شکستگیهای ناشی از استئوپروز را به یکی از اولویتهای بهداشتی در سرتاسر جهان تبدیل نموده است.

 سال 1386 (سال 2007) روز جهانی استئوپروز 1386 اولین سالی است که به افزایش آگاهی در ارتباط با سلامت استخوانها اختصاص داده شده است. براساس برنامه این سال افراد می بایست ریسک فاکتورهای پوکی استخوان را در خود شناسایی نموده و با روشهای مناسب در کاهش موارد قابل مداخله اقدام نمایند. در این راستا، جوانها به انجام ورزشهای تحمل کننده وزن و ادامه رژیم سلامت استخوانها که غنی در کلسیم و ویتامین د بوده و ساخت حداکثر توده استخوانی و کاهش ریسک شکستگی در آنها را تضمین می کند ترغیب شده اند. به همه افراد همچنین توصیه شده تا بدون توجه به سنشان از برخی عادتها مانند سیگار کشیدن، مصرف بیش از حد الکل، تغذیه ناسالم، وزن پایین و عدم تحرک دوری نمایند.

 سال 1385 (سال 2006) داشتن یک شیوه زندگی سالم بعنوان یک روش ساده ولی موثر در ساختن استخوانهای سالم شناخته شده است. در حالیکه تایید روز جهانی استخوان 1384 بر نقش ورزش در جلوگیری از پوکی استخوان بود، در سال 1385 به نقش رژیم غذایی در داشتن استخوانهای سالم و نیرومند پرداخته شده می شود. پیگیری یک رژیم غذایی سالم و غنی از کلسیم، ویتامین د و پروتئین کافی ساخت حداکثر توده استخوانی در جوانترها (15-8 سال) و حفظ سلامت عمومی در سنین بالاتر را تضمین می نماید (50-35 سال). این شیوه زندگی همچنین نقش مهمی در برنامه های درمانی/بازتوانی در افراد مسن بازی می کند (55 سال به بالا).  

 

 

 

جدول خلاصه فعالیت های EMRI در روز جهانی استئوپروز

 

سال	شعار روز جهانی	مراکز همکار	فعالیت های حوزه آموزش عمومی	فعالیت های حوزه آموزش تخصصی
2015	قدرت استخوان های خود را بالا ببرید.	شبکه تحقیقات استئوپروز شهرداری انجمن استوپروز ایران صدا و سیما وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی	طراحی چندین پوستر پیشنهادی IOF بر اساس موضوع سال، ضمن تأکید بیشتر بر تغذیه مناسب برای استحکام استخوان، به ویژه غذاهای سرشار از کلسیم و ویتامین D. ارائه گفتگوهای آموزشی در مورد پوکی استخوان و اهمیت تغذیه مناسب در رسانه ها برای گروه های مختلف کودکان. طراحی یک بازی مار و پله بزرگ برای کودکان در مدارس تا علاوه بر لذت بردن از بازی، بینشی بهتر از پوکی استخوان کسب کنند. همکاری با شهرداری تهران برای برگزاری جلسات آموزشی پوکی استخوان و سلامت استخوان در خانه های فرهنگ و پارک طراحی بروشورهای جدید آموزشی برای کودکان و بزرگسالان که چندین تمرین برای تقویت استخوان ها و جلوگیری از پوکی استخوان را پیشنهاد می کنند ، طراحی شده است. برگزاری کنفرانس مطبوعاتی و برنامه های رسانه ای برای افزایش آگاهی عمومی در مورد مواد مغذی مناسب برای سالم ماندن و حفظ استخوان های قوی غربالگری قد و وزن کودکان و همچنین جلسات مشاوره تغذیه ای رایگان برای کودکان ، بزرگسالان ، زنان باردار توسط متخصصان تغذیه برای ارتقاء سلامت استخوان ها	انتشار راهنمای حرفه ای پوکی استخوان در بین دانشگاه های پزشکی با هماهنگی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ارتباط همکاری با معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی برای تشکیل کارگاه های تخصصی برای مربیان مراقبت های بهداشتی
2016	استخوان های خود را دوست داشته باشید - از آینده خود محافظت کنید.	شبکه تحقیقات ملی استئوپروز شهرداری انجمن استوپروز ایران بنیاد بین المللی پوکی استخوان صدا و سیما	برگزاری جشنواره غذای غنی از کلسیم که اطلاعات سالم غذایی در مورد غذاهای سرشار از کلسیم و ویتامین D در اختیار جامعه قرار می داد. طراحی بروشورهای جدید آموزشی برای کودکان و بزرگسالان که چندین تمرین برای تقویت استخوان ها و جلوگیری از پوکی استخوان پیشنهاد می کند. تهیه کتابچه های آموزشی جدید که در آن تغذیه مناسب برای استحکام استخوان معرفی شده و غذاهای حاوی کلسیم بالا در جداول ارائه شده است. اهدای کتاب آشپزی شامل دستور العمل های بسیاری از غذاهای سنتی ایرانی غنی از کلسیم به شرکت کنندگان طراحی جاده سلامتی به صورت نمادین که چندین واقعیت در مورد محافظت از استخوان از کودکی تا بزرگسالی را از طریق تصاویر جالب توجه در مورد تمرینات بدنی مناسب، عوامل خطر و توصیه های پزشکی در مورد سلامت استخوان نشان می دهد. بازی مار و پله برای کودکان در سنین مدرسه به منظور درک بهتر پوکی استخوان	رویداد دو روزه مشترک EMRI و IOF با هدف بهبود سلامت استخوان بود که در مجموع حدود 500 شرکت کننده از حوزه های مختلف شامل متخصصان داخلی، زنان و زایمان، ارتوپدی، روماتولوژیست، ماماها، پزشکان عمومی و ... در این نشست حضور داشتند. سخنرانی ها و پانل های علمی در مورد موضوعات مختلف شامل علل، عوامل خطر، تشخیص و گزینه های جدید پیشگیری / درمان پوکی استخوان، آرتروز، سارکوپنی توزیع بسته های آموزشی، شامل چندین جزوه، کتاب و سی دی
2017	استخوان های خود را دوست داشته باشید - از آینده خود محافظت کنید.	موسسه تحقیقات غدد درون ریز و متابولیسم انجمن استوپروز ایران شهرداری ها و خانه های سلامت صدا و سیما	انتشار مطالب آموزشی کتاب زنان سالم، دختران سالم و قوی خواهند داشت کتاب آنچه مردان باید در مورد پوکی استخوان بدانند کنفرانس مطبوعاتی و کمپین های رسانه ای  چاپ تعدادی از مصاحبه ها و موضوعات در رابطه با پوکی استخوان در رسانه های چاپی و روزنامه های روز برپایی نمایشگاه ها و جشنواره های بهداشت عمومی انتشار 1000پوستر دو زبانه با عنوان استخوان های خود را دوست داشته باش و آینده خود را حفظ کن.	سمپوزیوم یک روزه در مورد بروزرسانی پوکی استخوان برای متخصصان مراقبت های بهداشتی که 300 نفر از متخصصصان حوزه سلامت، پژوهشگران و دانشجویان پزشکی علاقه مند به زمینه پوکی استخوان در آن شرکت کردند. انتشار مطالب آموزشی
2018	استخوان های خود را دوست داشته باشید - از آینده خود محافظت کنید.	مرکز تحقیقات استئوپروز دفتر آموزش و ارتقا سلامت وزارت بهداشت انجمن استوپروز ایران دفتر سلامت جمعیت و خانواده شهرداری صدا وسیما	ترجمه منابع روز جهانی پوکی استخوان IOF به فارسی انتشار و توزیع مواد آموزشی برای گسترش آگاهی در مورد پوکی استخوان آموزش حضوری و عمومی در مورد اهمیت سلامت استخوان استفاده از بازی ها برای انتقال ایده سلامت استخوان کمپین رسانه های اجتماعی علیه پوکی استخوان کنفرانس مطبوعاتی و پخش مصاحبه	دوره های ضروری پوکی استخوان که کارکنان مسئول پوکی استخوان در 30 دانشگاه پزشکی که اعضای شبکه ملی تحقیقات پوکی استخوان از سراسر کشور هستند، در این دوره شرکت کردند. سمپوزیوم علمی آموزشی در مورد بروزرسانی پوکی استخوان
2019	این استئوپروز است.	مرکز تحقیقات استئوپروز دفتر آموزش و ارتقا سلامت وزارت بهداشت دفتر سلامت جمعیت و خانواده شهرداری ها و خانه های سلامت دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور انجمن استوپروز ایران	کمپین مهار پوکی استخوان با تشخیص به موقع اطلاع رسانی به عموم مردم در خصوص بیماری و شعار روز جهانی از طریق: نصب بیلبورد در اماکن عمومی پخش پیام های بهداشتی در تابلوهای الکترونیک شهر ها نصب استند، بنر در ادارات و مکان های عمومی چاپ شعار و پیام های بهداشتی در سر برگ مکاتبات اداری و زیر نویس در شبکه های تلوریونی اطلاع رسانی از طریق شبکه های خبری استانی ارائه آموزش های عمومی به مردم برگزاری کمپین و آموزش های برنامه ریزی شده در هفته سلامت بانوان همگام با سایر اقدامات برنامه ریزی شده مربوط به سلامت بانوان از تاریخ 7 الی 13آبان ماه در دانشگاه های سراسر کشور ارائه آموزش های برنامه ریزی شده گروه هدف زنان بزرگتر از 50 سال با برگزاری کلاس های آموزشی	برگزاری سمینار و وبینار برگزاری دوره های آموزش مداوم غیر حضوری برگزاری سمپوزیوم پوکی استخوان برای پزشکان، گروه های دخیل در درمان و کنترل بیماری، با حضور بیش از 500 شرکت کننده برگزاری کارگاه های استئوپروز اسنشیال در 4 قطب آموزشی کشور در دانشگاه های علوم پزشکی شیراز، تهران،  مشهد و اهواز برای بیش از 200 پزشک درمانگر